Rhesymau Dros Fesur, Tracio a Dangos Tystiolaeth o Effaith
Awdur: Bobi Robson;
Amser Darllen: 8 munud
Mae hwn yn adnodd agored. Mae croeso i chi ei gopïo a'i addasu. Darllenwch y telerau.
Os hoffech gymorth pellach gyda'ch her ddigidol, trefnwch sesiwn am ddim gyda DigiCymru
‘Mae mesur effaith yn codi ofn ar lawer ar draws y sector elusennol.’ Dyma linell gyntaf erthygl yn y Guardian yn 2014, ‘How to measure your impact as a small charity‘.
Pam felly, saith mlynedd yn ddiweddarach, bod mesur ein cynnydd a’n heffaith yn parhau i godi ofn? Efallai mai’r rheswm yw, am lawer rhy hir, rydym wedi bod yn mesur yr effaith er mwyn profi gwerth y cyllid darparir? Beth os byddem yn troi’r mesur effaith yn adnodd fydda’n gallu helpu ni i wneud penderfyniadau, blaenoriaethu ein gwaith, darganfod problemau i’w datrys, a deall gwir werth ein gwaith a’r effaith mae’n ei gael y tu hwnt i dderbynwyr uniongyrchol ein gwerth – ac ar draws cymdeithas ar y cyfan?
Ein gobaith yw bod yr erthygl yma’n cyfrannu rhywfaint at leihau’r pryderon gallech chi deimlo wrth fesur effaith eich gwaith, ac yn egluro pam y gall y gweithgaredd yma ddod â chymaint o werth i chi a’ch sefydliad.
Pam dylid ceisio meithrin perthynas positif gyda’r gweithgaredd o dracio, mesur a dangos tystiolaeth o’n heffaith?
Mae adrodd yr effaith a wnawn i eraill wedi bod yn rhan fawr o waith elusennau am gyfnod hir iawn. Rhaid profi ein bod yn ychwanegu gwerth ac yn cael effaith positif ar genhadaeth a gweledigaeth ein sefydliadau. Mae hwn yn rheswm dilys i fesur effaith ein gwaith yn gyson, ond nid dyma’r unig reswm. Mewn gweithdy diweddar ar gyfer Catalyst, archwiliais y rhesymau am bwysigrwydd mesur effaith. Dros yr ychydig baragraffau nesaf, byddwn yn edrych arnynt mewn mwy o fanylder.
Mae mesur yn helpu i oleuo’r llwybr
Wrth dracio, mesur a gwerthuso, gallwn barhau i ddysgu. Gan sicrhau bod pob cam a gymerwn yn seiliedig ar dybiaethau gellir eu profi, a’n bod yn dysgu gwybodaeth o’r gwerthusiad o’r hyn a ddigwyddodd cynt. Wrth ddeall yr hyn ddigwyddodd yn flaenorol, gallem osgoi ailadrodd gweithgareddau sydd ddim yn cael yr effaith dymunol. Yn yr un modd, os nad ydym yn mesur ac yn deall sut mae’r gwaith a wnawn yn cael effaith, mae peryg ein bod yn anwybyddu’r gwaith sydd yn cyflawni’r pethau a ddymunwn. Mae tracio a mesur yn ein helpu i ganolbwyntio a blaenoriaethu ein hadnoddau prin ar y pethau pwysicaf.
Er enghraifft, gall cadw llygad ar eich ystadegau gwe helpu i roi adnoddau (amser staff ac arian) yn y llefydd cywir. Os oes tudalennau â lefelau is o draffig ond tîm o staff yn cynhyrchu cynnwys ar eu cyfer, ai’r ymdrech honno yw’r defnydd gorau o amser gwerthfawr staff mewn gwirionedd?
Pa gwestiynau mawr sydd yn wynebu chi a’ch sefydliad ar hyn o bryd? Cymerwch eiliad i feddwl sut y gallai mesur a dangos tystiolaeth o effaith y gwaith rydych chi’n ei wneud helpu i’w hateb, neu sut y gallai eich helpu i gynllunio profion a all helpu i lunio ateb. Gellir grwpio rhai cwestiynau mawr a rannwyd gan y rhai a ymunodd â mi mewn gweithdy yn themâu allweddol; effeithiolrwydd tîm, ffyrdd i wella, gwerth am arian, dealltwriaeth a rennir, a phrawf bod ymyriadau’n gweithio.
Gall mesur ein helpu i wella a darganfod
“Mae dau ganlyniad posibl: os yw’r canlyniad yn cadarnhau’r ddamcaniaeth, yna rydych chi wedi dangos tystiolaeth. Os yw’r canlyniad yn groes i’r ddamcaniaeth, yna rydych chi wedi gwneud darganfyddiad.” – Enrico Fermi
Pan gychwynnais yn fy rôl gyfathrebu ddigidol gyntaf roedd gen i ddiddordeb mawr mewn data a mesur, yn bennaf fel ffordd o siartio twf sianeli cyfryngau cymdeithasol, a phrofi’r gwerth roeddwn i’n ei roi i’r sefydliad. Roedd y llawenydd a’r hyder teimlais wrth weld cynnydd parhaus ar wahanol siartiau a graffiau yn, mewn sawl ffordd, yn hudol. Fel gyda phob uchafbwynt, daeth y gwastadedd, a gyflwynodd her i mi ddeall gwir ystyr y mesuriadau yma, a sut y gallwn ddysgu o’r hyn yr oeddent yn ei ddweud wrthyf.
Er mwyn gwella, creais brofion bach i weld beth oedd yn annog mwy o ymgysylltiad ac adborth positif gan ein cynulleidfa. Rwy’n parhau i weithio fel hyn heddiw wrth ddatblygu cynnyrch digidol newydd neu adolygu gwasanaeth. Yn debyg iawn i wyddonydd, rwy’n drafftio damcaniaeth – neu ddatganiad problem – ar gyfer pob prawf rwy’n ei greu, gan nodi pa gwestiwn rwy’n ceisio cael ateb iddo, ac ym mha ffordd y bydd hyn yn cael ei brofi neu ei wrthbrofi.
Gwnewch hyn i chi, yn ogystal â’ch rhanddeiliaid
Efallai eich bod chi’n darllen hwn – fel y bydd llawer – fel yr unig berson digidol yn eich sefydliad. Rwyf wedi profi hyn fy hun, ac yn deall pa mor anodd y gall fod. Mewn rhai ffyrdd, mae’n bwysicach mesur a dangos tystiolaeth o’r gwaith sydd wedi’i wneud wrth weithio fel yr unig berson digidol. Wrth dracio cynnydd a dangos tystiolaeth o’r effaith rydych chi’n ei chael, byddwch yn creu banc o wybodaeth bositif (ran amlaf) a phrawf o gynnydd. Dyma ychydig o ffyrdd y mae eraill yn cofnodi, dangos tystiolaeth, a mesur y gwaith maen nhw’n ei wneud:
- Cadwch gofnod dyddiol o’r buddugoliaethau bach (er eich positifrwydd a’ch tawelwch meddwl); gallai hyn fod yn ffolder yn eich e-bost sy’n cadw negeseuon o longyfarchiadau, diolchiadau, a llwyddiannau prosiectau. Gall hefyd fod ar ffurf nodiadau wythnosol, neu ddyddiadur bwled.
- Gosodwch dargedau ystyrlon misol ac wythnosol eich hun a gwiriwch nhw.
- Cysylltwch eich gwaith â darlun ehangach y sefydliad: a yw’n ffitio yn nodau’r sefydliad, a sut allwch chi dracio’r effaith y mae eich gwaith yn ei gael arnynt?
- Cysylltwch â chyfoedion a dwyn eich gilydd i gyfrif – efallai y gallech ddefnyddio menter Coffee Connections gan CAST?
Nid ar gyfer y Nadolig (neu adroddiadau blynyddol) yn unig mae mesur, tracio a rhoi tystiolaeth.
Mae strategaethau mesur a thystiolaeth dda yn cychwyn wrth ateb:
- Pam ydych chi’n casglu’r dystiolaeth / mesur effaith
- Sut y byddwch chi’n casglu’r data sydd ei angen arnoch i fesur a rhoi tystiolaeth o’ch effaith
- Beth fyddwch chi’n ei wneud â’r canlyniadau
Pam
Mae’n debyg y bydd gan bob un ohonom fwy nag un rheswm i fesur a dangos tystiolaeth o effaith ein gwaith. Mae llawer o’r rhesymau wedi’u trafod yn rhan gyntaf yr erthygl yma, ond mae’n debyg y bydd rhai sydd heb eu cynnwys. Gallai fod i brofi gwerth ein gweithgareddau digidol, fel y cyfeiriais ato yn fy erthygl ar gyfer Catalyst. Neu efallai i brofi rhagdybiaeth, neu i archwilio sut mae eich gwaith yn effeithio ar ein cymdeithas yn ehangach. Beth bynnag yw’r rheswm/rhesymau , y peth pwysig yw eich bod chi’n deall eich rhesymau, ac yn gallu cyfathrebu’r rhain i eraill.
Sut
Yn debyg iawn i ddatblygu gwasanaeth digidol neu ymgyrch codi arian newydd, mae’r dull defnyddir i fesur a rhoi tystiolaeth yn dibynnu’n fawr ar y broblem rydych chi’n ceisio’i datrys neu’r cwestiwn rydych chi’n gobeithio ei ateb.
Er enghraifft, os ydych chi eisiau profi rhagdybiaeth, yna mae’n debyg bydd angen i chi osod damcaniaeth, Dyma enghraifft wych rhennir gan Julie Dodd ar X. Yn 2020, gyda llawer o staff codi arian rhanbarthol ar ffyrlo a llawer mwy ar draws y sefydliad yn teimlo baich ychwanegol y pandemig, roedd tîm Julie yn Parkinson’s UK yn awyddus i archwilio sut gallent brofi creu rolau lleoliad gwaith rhan amser heb greu gormod o waith i’r tîm Adnoddau Dynol. Er mwyn mesur effaith eu gwaith (a gweld os oedd yn llwyddiannus) edrychwyd ar y nifer o gyfleoedd lleoliad gwaith a gafodd eu hagor, a’r nifer a gymerwyd ymlaen. Yn ogystal, gofynnwyd am adborth gan y rhai oedd yn gweithio yn y rolau, a’r timau roeddent yn rhan ohoni.
Roeddent wedi gweithio yn gyflym iawn, ac mewn pedair wythnos yn unig wedi llwyddo i brofi cynnig datblygiad proffesiynol ar gyfer y sefydliad sydd bellach yn gynllun swyddogol, gyda dros 20 o bobl wedi’i gwblhau hyd yma.
“Ni allwch fesur rhai pethau’n uniongyrchol nac yn gywir (cariad, er enghraifft), tra bod union effaith eich gweithgaredd yn anodd ei chyfrifo pan fyddwch chi’n ceisio newid cyfreithiau neu newid barn y cyhoedd ar rywbeth fel agweddau at anabledd.” In the charity sector, impact is everything – The Guardian
Ond, os ydych chi eisiau dangos tystiolaeth o’ch cyfraniad at broblem gymdeithasol ehangach, gall y ffordd rydych chi’n mesur a’r hyn rydych chi’n ei fesur newid a dod yn llai llinol. Mae hwn yn weithgaredd a welir yn aml mewn elusennau polisi ac ymgyrchu, ond rwy’n credu y gall eraill ddysgu ohono hefyd. Mae’r Maternal Mental Health Alliance yn egluro hyn yn llawer gwell nag y gallaf i yn eu gwerthusiad o’r Ymgyrch Everyone’s Business. Yn y ddogfen friffio, maent yn gwahanu’r effaith (canlyniadau) â’r hyn a greodd yr effaith (y camau gweithredu a gymerwyd); trwy hyn maent yn gallu cyfleu’r cyfraniad a wnaeth eu gweithredoedd i’r drafodaeth wleidyddol ynghylch iechyd meddwl mamau.
P’un a ydych chi’n mesur ac yn dangos tystiolaeth i ddysgu, gwella a thyfu, neu i brofi eich gwerth, mae un peth yn wir. Nid i unigolion mae’r gweithgaredd yma: dylai fod yn gyfrifoldeb ar y cyd i bawb. Pa gamau fyddwch chi’n eu cymryd i fesur, tracio a dangos tystiolaeth o’ch effaith?
Nodyn: Darllenwch flog gan Dr Lucy Maynard yn archwilio sut i fesur effaith.
Wedi'i gomisiynu gan Catalyst
